Haar stille rol is des te opmerkelijker, omdat ze in het begin van haar loopbaan juist stormen oogstte. Andre van der Louw kan er nog altijd van meepraten. Als minister van CRM lanceerde de toen gedoodverfde opvolger van Joop den Uyl in 1982 zijn ‘gemeenschapstakenplan’. Jongeren met een uitkering moesten aan het werk, bijvoorbeeld bij het onderhoud van parken.

Met dat soort ideeen moest je toen nog niet aankomen in de PvdA. Als eerste werd Van der Louw geconfronteerd met de terrierkwaliteiten van Margo Vliegenthart. Als voorzitter van de Jonge Socialisten ging ze voorop in het verzet. Uiteindelijk moest Van der Louw zijn plan intrekken. Met zijn politieke carriere kwam het sindsdien nooit meer helemaal goed.

Het was het begin van de stille opmars van Vliegenthart in de PvdA. In 1983 werd ze beleidsmedewerker van de fractie, vier jaar later Kamerlid. Het toenmalige PvdA-Kamerlid Joop Worell: ‘Margo is een natuurtalent. Maar soms kan ze erg ongeduldig zijn en dan wordt ze bits. Soms is ze ook wel te vasthoudend.’

Welzijn

Een van haar werkterreinen was welzijn. Volgens Worell, jarenlang zelf woordvoerder op dit gebied, komt het vooral door de aard van dit terrein dat ze niet zo is opgevallen. ‘Haar sector is niet zo’n publiekstrekker, ook al heeft welzijn op iedereen betrekking. Ik had sport en als je dan het woord voert over profvoetbal, snorren de camera’s. En zie zo’n Jan van Zijl. Met zijn werkterrein, zoals het minimumloon en de AOW, kun je stevig aan de weg timmeren. ‘

Maar nog meer heeft haar relatieve onbekendheid te maken met haar manier van werken. Ze leest dossiers nauwgezet, maar is niet het handige Kamerlid dat de media bespeelt. In haar eerste jaren als Kamerlid stak ze veel tijd in het bestrijden van de jeugdwerkloosheid. Het leidde in de vorige kabinetsperiode onder meer tot het Jeugdwerkgarantieplan. Een plan dat overigens veel overeenkomsten vertoonde met de ideeen van Van der Louw.

Hoe vasthoudend Vliegenthart kan zijn, ondervond Elske ter Veld. Zij was het die Vliegenthart indertijd in Den Haag binnenhaalde en haar kandidatuur voor de Tweede Kamer steunde. Maar de relatie bekoelde aanmerkelijk toen Ter Veld staatssecretaris van sociale zaken werd.

De fractie had in toenemende mate moeite zaken te doen met haar staatssecretaris. Bovendien werd de ingreep in de WAO, die de partij vervreemdde van de achterban, Ter Veld voor een groot deel aangerekend.

Het dossier ‘bezuinigingen op de bijstand’ werd Ter Veld uiteindelijk fataal. Het verzet vanuit de fractie werd aangevoerd door Margo Vliegenthart. De fractie plaatste haar staatssecretaris ‘onder curatele’. Niet veel later stapte ze op. Ter Veld: ‘Sinds de affaire rond mijn aftreden praten we weer. Maar het is tussen ons niet meer zoals vroeger. Toen gingen we samen schaatsen of klaverjassen en hadden we veel lol.’

Terpstra

Vorig najaar ondervond staatssecretaris Terpstra van welzijn de kracht van het dossiermonster Vliegenthart. Ze dwong Terpstra extra geld beschikbaar te stellen voor het wegwerken van de wachtlijsten in de gehandicaptenzorg. En eerder dat jaar triomfeerde zij tegenover dezelfde staatssecretaris tijdens vinnige debatten over de bezuinigingen op de bejaardenoorden. Ze maakte pijnlijk duidelijk dat de staatssecretaris haar portefeuille nauwelijks beheerste.

Terpstra mocht blijven zitten. Maar Vliegenthart werkt gestaag aan de ontmaskering van de vrouw die zich graag als de ‘moeder van de bejaarden’ afficheert. Ze moest beterschap beloven. Ze zou vaker achter haar bureau plaatsnemen en wat minder frequent overal ter wereld Nederlandse topsporters voor de voeten lopen.

De grote vraag is hoe Vliegenthart het er straks afbrengt als vice-fractievoorzitter. Ter Veld, tegenwoordig lid van de Eerste Kamer, voorziet problemen. ‘Ze is erg serieus, te serieus soms. Ik mis gevoel voor humor en de kunst van het relativeren. Je moet ook kunnen ontspannen. Daarin moet ze oefenen.’

Aan het onzichtbare bestaan van Margo Vliegenthart zou wel eens een einde kunnen komen. Al bijna tien jaar werkt ze op het Binnenhof vooral achter de schermen. Maar nu is ze opgedoken als kandidaat voor het vice-voorzitterschap. Fractievoorzitter Wallage ziet in haar de ideale kandidaat om Karin Adelmund, die partijvoorzitter wordt, op te volgen.

Deel deze pagina: