Door Pieter Hilhorst en Michiel Zonneveld. Verschenen op 25 oktober 2008 in De Volkskrant.

Deel deze pagina:

Het idee  is simpel: studenten krijgen gratis een woning in een achterstandswijk en als tegenprestatie verrichten ze tien uur per week vrijwilligerswerk voor de buurt. Ze helpen kinderen met huiswerk, organiseren activiteiten voor hen en geven computerles aan buurtbewoners. Zo komen duurzame netwerken tot stand tussen weerbare en kwetsbare stadsbewoners.

Betrokkenheid

In het studiejaar 2007-2008 hebben de eerste zestien studenten van de VU hun intrek genomen in de Amsterdamse wijken Slotervaart en Osdorp. Dit jaar is daar Geuzenveld bijgekomen. Inmiddels doen dertig studenten mee. De betrokkenheid van de studenten is groot. Van de zestien die er vorig jaar aan zijn begonnen, is er maar één tussentijds afgehaakt.

Liora Eldar, de drijvende kracht achter het project, vertelt dat het idee afkomstig is uit Israël. Aan de Ben Gurion-universiteit in Beër Sjeva doen maar liefst honderdveertig studenten mee – en dat al vijfentwintig jaar. De studenten helpen vooral kinderen uit de Bedoeïenengemeenschap. De allereerste vrouw uit deze voormalige nomadengemeenschap die erin is geslaagd arts te worden, was zo’n kind dat door deze studenten onder hun hoede werd genomen.

Appartement

Dat het Israëlische project in Amsterdam is overgenomen is te danken aan Karel Waagenaar van W&S transitie- en interim-management. Hij heeft het eerste jaar de kosten van het project voor zijn rekening genomen. In het tweede jaar is de Stichting Studenten voor samenleving opgericht om het project VoorUit voor te zetten. De stichting wordt ondersteund door de VU en de woningcorporaties Ymere en Far West.

Een verschil  is dat de studenten  in Israël de buurtkinderen thuis ontvangen. De vrees bestond dat die werkwijze  sommige ouders uit Amsterdam-West zou afschrikken. Daarom is besloten per wijk een extra appartement ter beschikking te stellen  voor de activiteiten.

Buurt

VoorUit is niet het enige project dat huiswerkbegeleiding organiseert, en ook niet de enige club die buurtactiviteiten organiseert.

De betrokkenheid van de studenten is groot.Het belangrijkste verschil is dat de studenten ook in de buurt gaan wonen. Ze komen de kinderen en hun ouders dagelijks tegen op straat. Eldar: ‘Het zijn buren die elkaar helpen. Ik kom bij jou voor een kopje suiker, jij kunt mijn hulp inroepen als je er niet uitkomt met een officiële brief of een formulier.’ De projecten van de studenten lopen zeer uiteen.

Vorig jaar hebben ze  een aantal kinderen tot portiekportier gemaakt. Ze hebben met elkaar de portieken schoongemaakt. De kinderen kregen de verantwoordelijkheid om ze schoon te houden. Verder is Eldar nu bezig elke student mentor te laten worden van een kind uit de buurt en zijn of haar familie.

Zo worden de studenten vertrouwenspersonen, en ook ogen en oren in de wijk. Vorig jaar heeft een student bij een school aan de bel getrokken omdat hij vermoedde dat een kind thuis werd geslagen. De studenten werken vooral met kinderen tussen 6 en 14 jaar. Met iets oudere tieners – ook bij Jaouad hangen die voor de deur – wordt minder gedaan.

Duurzaam

Veel integratieprojecten zijn gericht op eenmalige ontmoetingen. VoorUit creëert daarentegen duurzame netwerken. Eldar hoopt zelfs dat het project de kinderen contacten oplevert waar ze ook jaren later nog wat aan hebben, bijvoorbeeld als ze een stageplek zoeken. Eldar is ervan overtuigd dat als deze VoorUit-studenten straks manager zijn, ze hun personeel anders zullen selecteren.

Het mooie aan het project is volgens Eldar dat zowel de kinderen uit de buurt veranderen als de studenten. Bij die laatsten ziet ze dat razendsnel gebeuren. Ze voelen zich veilig in een vreemde omgeving en zijn ook bereid om zich een beetje aan te passen. ‘Het decolleté en de piercings zijn snel verdwenen.’

Het perspectief van de kinderen uit de buurt verandert ook door het contact met de studenten. Bij een excursie aan de VU verbaasde het de kinderen dat er op de universiteit ook studenten rondlopen met een hoofddoek. Opeens zien ze dat  ook zij welkom zijn op de universiteit.

Echte Marokkaan

De kinderen die Jaouad huiswerkbegeleiding geeft, zitten op de islamitische basisschool El Kadisia. Hij denkt dat hij de kinderen leert om beter voor zichzelf op te komen. ‘Ik leer ze onder woorden te brengen wat ze willen. Daar hebben ze grote moeite mee.’ Ze schikken zich of worden agressief. Hij merkt ook dat de meisjes losser worden en minder preuts. ‘Nu komen ze gewoon naar me toe en vragen me of ze hun ingestudeerde dansje mogen laten zien.’

Jaouad vertelt lachend dat kinderen soms aan hem vroegen of hij wel een echte Marokkaan is. Een echte Marokkaan doet in hun ogen geen vrijwilligerswerk. Zo leren ze dat er in het leven veel meer mogelijk is dan ze denken. Als ze dan later naar de universiteit gaan, kunnen ze net zoals Jaouad vrijwilliger worden bij VoorUit.

Deel deze pagina: